Cách Chuẩn Bị Mâm Cúng Tất Niên Bắc Trung Nam Chuẩn Phong Tục

Mâm cúng tất niên không cần chuẩn bị qua cầu kì, tuy nhiên cần sự tươm tất. Thể hiện lòng thành của con cháu đối với thần linh, tổ tiên đã phù hộ độ trì cho gia đình trong suốt một năm qua. Nhiều gia đình quan niệm cần hai mâm cúng: một mâm trong nhà để cúng gia tiên và một mâm ngoài sân để cúng tiễn vong linh.

Tùy vào mỗi địa phương mà mâm cúng tất niên sẽ được chuẩn bị và bài trí khác nhau.  Nhưng về cơ bản, để chuẩn bị một mâm cúng tất niên Bắc Trung Nam đầy đủ và chuẩn phong tục thì cần bao gồm những thứ sau:

• Bánh Tét

Đây là món bánh quan trọng nhất trong lễ cúng tất niên nói riêng và tất cả các dịp lễ tết quan trọng của Bắc Trung Nam nói chung. Cũng giống như bánh Chưng, bánh Dày của miền Bắc, bánh Tét của Bắc Trung Nam mang ý nghĩa tượng trưng cho đất trời bao bọc, thể hiện sự gắn bó, đoàn kết, mong muốn sum vầy của người dân.

Những chiếc bánh Tét được gói từ gạo nếp, thịt mỡ, đậu xanh luôn là điểm nhấn và không thể thiếu trong mâm cúng tất niên của người dân Bắc Trung Nam. Món ăn truyền thống này làm nên sự đặc biệt trong văn hóa truyền thống của họ.

• Thịt kho tàu (thịt kho hột vịt)

Chắc hẳn ai cũng biết, thịt kho tàu (hay thịt kho hột vịt) luôn là món ăn quen thuộc trong mâm cơm truyền thống của người Bắc Trung Nam. Thịt ba rọi heo sẽ được cắt miếng vuông, nêm nếm gia vị vừa ăn. Trứng vịt sẽ được luộc sơ rồi đem chiên dầu đến khi lớp bên ngoài của lòng trắng trứng giòn, có màu cánh gián.

Các nguyên liệu sau khi được chuẩn bị sẽ đem kho cùng nước dừa nguyên chất để tạo được vị ngọt tự nhiên. Đây là món ăn béo ngậy, tuy nhiên lại không hề gây ngán. Mâm cơm tất niên Bắc Trung Nam chuẩn phong tục chắc chắn sẽ không thể thiếu món thịt kho hột vịt hao cơm này.

• Củ kiệu ngâm

Giống với món củ hành ngâm miền Bắc, củ kiệu ngâm là món đặc trưng mỗi dịp tết đến xuân về, góp mặt trong mâm cơm tất niên của người Bắc Trung Nam. Theo quan niệm của họ, củ kiệu tượng trưng cho vinh hoa phú quý, tài lộc sung túc và sự thành công.

Củ kiệu sẽ được làm sạch và ngâm trước vài ngày để đạt độ chín nhất định. Hương cay nồng cùng vị chua chua, ngọt ngọt là lựa chọn hoàn hảo để kết hợp với miếng bánh Tét thơm dẻo hay miếng thịt kho béo ngậy. Đây không chỉ là món ăn “chống ngán” mà còn là nét văn hóa đặc trưng của nhân dân Bắc Trung Nam.

• Giò lụa

Trong mỗi dịp lễ tết quan trọng, giò lụa là món ăn không thể thiếu. Giò lụa không chỉ đơn giản là một món ăn mà nó còn tượng trưng cho sự ấm no hạnh phúc, giàu sang, phú quý, thể hiện tình gắn kết các thành viên trong gia đình.

Giò lụa sẽ được làm từ thịt heo nóng (thịt heo lấy từ heo mới được mổ) xay nhuyễn cùng gia vị và nước đá. Sau đó sẽ được đem gói bởi lá chuối tươi và hấp cách thủy cho đến khi chín.

Miếng giò ngon là miếng giò béo, thơm, không bị bở hay bã. Khi thưởng thức món giò lụa ngon, người ta sẽ cảm nhận được tất cả sự tinh tế, thanh lịch mà người gói kì công mang lại.

• Canh khổ qua nhồi thịt

Đây là món canh vô cùng quan trọng trong mâm cơm cúng tất niên của người Bắc Trung Nam. Khổ qua sẽ được lựa những trái to, xanh mướt, không bị sâu bệnh, bỏ phần ruột trắng, cắt khúc vừa ăn. Thịt heo sẽ được băm nhỏ hoặc xay nhuyễn, trộn cùng mộc nhĩ và nêm gia vị, nhồi trong phần bụng của trái khổ qua, sau đó đem nấu thành canh. Món canh này tưởng chừng có vẻ đơn giản nhưng lại vô cùng đậm đà hương vị, ngọt của thịt, thơm và hơi đắng của khổ qua thành món canh hoàn hảo, mang đậm bản sắc ẩm thực dân tộc Việt Nam.

Với sự xuất hiện của canh khổ qua nhồi thịt trong mâm cúng tất niên, người Bắc Trung Nam muốn tự nhắc nhở mình về những chuyện đã qua trong năm cũ. Đồng thời, họ cũng cầu mong mọi điều không may mắn, xui xẻo, đau khổ của năm cũ qua đi, hy vọng vào một năm mới an khang thịnh vượng và nhiều may mắn.

Quy Trình Làm Lễ Cúng Tất Niên Bắc Trung Nam

• Gia chủ cần chọn giờ tốt để làm lễ cúng tất niên

Như đã nói ở trên, theo phong tục người Việt Nam, lễ cúng tất niên thường sẽ được thực hiện vào ngày cuối cùng của năm: ngày 29 (đối với năm thiếu), ngày 30 (đối với năm đủ) tháng Chạp, trước khoảnh khắc giao thừa. Tuy nhiên, tùy thuộc vào một số quan niệm mà nhiều gia đình sẽ tiến hành cúng tất niên trước vài ngày. Điều này không hề ảnh hưởng đến phong thủy hay gia lộc, gia chủ chỉ cần chọn ngày giờ tốt là được.

Có rất nhiều cách để chọn giờ lành cúng tất niên. Gia chủ hoàn toàn có thể tự mình tìm hiểu về giờ lành trên lịch vạn sự hay các phương tiện thông tin (sách, báo, internet,..). Nhưng dù là cách nào, việc chọn ngày giờ tốt để làm lễ cúng tất niên luôn là sự cầu mong an khang thịnh vượng, phát tài phát lộc từ gia chủ tới các vị thần linh, tổ tiên của mình.

• Chuẩn bị mâm cúng tất niên đầy đủ, tươm tất

Ngoài việc cần chuẩn bị đủ những lễ vật của mâm cúng tất niên ở phía trên, gia chủ cũng cần lưu ý một số điều như sau:

Mỗi món ăn trong mâm cúng đều mang một ý nghĩa và nét văn hóa của người Việt Nam. Vì vậy, khi đã nhất tâm muốn cầu mong thần linh phù hộ cho mọi điều xui xẻo năm cũ qua đi và năm mới tốt đẹp thì không nên lơ là trong việc chuẩn bị mâm cúng.

Gia chủ nên chuẩn bị một bình hoa tươi trong lễ cúng tất niên để tạo ra sinh khí tốt đẹp và cảm giác đầm ấm, dễ chịu. Tùy vào mệnh (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) và nhu cầu mà mỗi người sẽ có cách chọn hoa cúng riêng. Tuyệt đối không được dùng bất kỳ loại hoa giả, đồ nhựa hay thậm chí là hoa thật nhưng bị dập nát, héo trên bàn thời gia tiên.

Nếu gia chủ chuẩn bị mâm ngũ quả trong lễ cúng tất niên cũng cần chú ý một số vấn đề. Về mặt phong thủy, con số 5 thể hiện ước muốn của người Việt Nam sẽ đạt ngũ phúc lâm môn: Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh. Không chỉ vậy, mâm ngũ quả còn thể hiện lịch sử tín ngưỡng dân tộc (đạo Phật có ngũ giới, Đạo Lão với ngũ hành, Đạo Khổng là ngũ thường) bởi con số 5 ấy.

Theo quan niệm của cha ông ta, nên chọn hoa quả có nhiều hạt, múi, chùm nên thay vì chọn các yếu tố khác, mọi người đều chọn ngũ quả để thể hiện mong ước gia đình, công ty hay cửa hàng của mình sẽ sinh sôi phát triển cả trong sản xuất lẫn cuộc đời. Ở Bắc Trung Nam, chuối hay cam quýt không được dùng làm loại quả thờ cúng vì cho rằng “quýt làm cam chịu”, hay có âm đọc chệch nghe giống từ “chúi”, thể hiện sự hèn kém.

Mâm ngũ quả của người Bắc Trung Nam thường thích “cầu sung vừa đủ xài”, nghĩa là có các loại quả mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài,… Gia chủ thường thêm 3 trái thơm vào chân mâm ngũ quả để thể hiện sự vững vàng.

• Chuẩn bị văn khấn, thực hiện lễ cúng một cách chân thành và nghiêm túc

Cũng như việc chọn ngày giờ hay các món ăn trong mâm cúng, văn khấn là một trong những thứ không thể thiếu của lễ cúng tất niên Bắc Trung Nam. Để đảm bảo văn khấn chuẩn, mọi người thường tham khảo từ những người có kinh nghiệm trong việc cúng bái, hoặc xin thỉnh từ các vị sư.

Cuối năm là dịp mọi người tất bật chuẩn bị nhiều thứ, vì vậy ắt có chỗ khó lo liệu. Tự hào đứng đầu trong Dịch vụ cung cấp đồ cúng, thương hiệu sẽ giúp bạn chu toàn mâm cúng tất niên trên toàn quốc. Các lễ vật sẽ được đưa đến với độ tươi ngon và hình thức đẹp mắt, đúng thời gian và địa điểm yêu cầu. Hãy liên hệ để được tư vấn cụ thể nhé!